นมแม่ คือ การเริ่มต้นที่ดีสำหรับลูก เพราะมีสารอาหารที่จำเป็น และมีประโยชน์กับตัวลูกนับไม่ถ้วนน้ำนมแม่มีคุณค่าต่อสมองของลูกเพื่อลูกได้คุณค่าสารอาหารเต็มที่และสมบูรณ์ที่สุดคือ การให้นมแม่อย่างเดียว 6 เดือน จากนั้นจึงเริ่มให้น้ำ และอาหารเสริมอื่นตามวัยควบคู่กับนมแม่จนลูกน้อยอายุ 2 ปี
ประโยชน์นานับประการของนมแม่
- เป็นทุนสมองของลูก น้ำนมแม่มีคุณค่าทางอาหารต่อสมองลูกสำหรับ 6 เดือนแรกของลูก
- ดีที่สุดสำหรับสุขภาพลูกช่วยลดความเสี่ยงโรคทางเดินอาหาร ทางเดินหายใจ ทางเดินปัสสาวะ หูอักเสบ ภูมิแพ้และเบาหวานในเด็ก
- สะดวกพร้อมดื่มทุกที่ ทุกเวลา โดยไม่ต้องอุ่น
- ประหยัดไม่ต้องซื้อ ไม่ต้องเสียค่ารักษาพยาบาลบ่อยๆ เพราะเด็กที่ดื่มนมแม่จะมีโอกาสป่วยน้อยกว่าและมีภูมิคุ้มกันต่อเนื่อง
- นมแม่ทำให้เด็กฉลาดจากการวิจัยในสหรัฐอเมริกาพบว่าเด็กที่ดื่มนมแม่มีไอคิวสูงกว่าเด็กอื่น 2 จุด
- นมแม่ช่วยให้ลูกน้อยไม่อ้วนทารกที่ดื่มนมแม่จะมีแนวโน้มเป็นโรคอ้วนน้อยกว่า
- นมแม่ช่วยลดน้ำหนักแม่คุณแม่ที่ให้ลูกดื่มนมแม่จะช่วยลดน้ำหนักได้เร็วขึ้น เพราะต้องใช้พลังงานเพิ่มขึ้น 500 แคลอรี่ต่อวัน
- คุณแม่มือใหม่ บีบ เก็บ ตุน น้ำนมแม่ได้ไม่ยากอย่างที่คิด ถึงแม้จะติดธุระหรืออกไปทำงานนอกบ้านนานๆ คุณแม่ก็สามารถให้นมลูกได้ด้วยวิธีการง่ายๆคือ การบีบ เก็บ ตุน น้ำนมเอาไว้ให้ลูกยามที่คุณแม่ไม่อยู่บ้าน ซึ่งมีขั้นตอนง่ายๆดังนี้
บีบด้วยมือ
- ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้วางบริเวณลานนม หรือห่างจากหัวนม 3 ซม.
- กดนิ้วทั้งสองข้างเข้าหาลำตัว บีบนิ้วทั้งสองเข้าหากันเหมือนก้ามปู คลายนิ้วแล้วเริ่มทำซ้ำใหม่โดย กด บีบ ปล่อย ให้เป็นจังหวะ และเปลี่ยนตำแหน่งไปเรื่อยๆจนรอบ
- ใช้ภาชนะที่ทำความสะอาดฆ่าเชื้อแล้วรองรับน้ำนมเสร็จแล้วปิดฝาให้สนิท เขียนวันที่ เวลาที่บีบนมติดไว้ที่ขวด
วิธีการเก็บ
- เก็บในอุณหภูมิห้อง(>25 องศา) เก็บได้ 1 ชั่วโมง
- เก็บในอุณหภูมิห้อง (<25 องศา) เก็บได้ 4 ชั่วโมง
- เก็บในกระติกน้ำแข็ง เก็บได้ 1 วัน
- เก็บในตู้เย็นช่องธรรมดา เก็บได้ 2-3 วัน
- เก็บในตู้เย็นช่องแช่เข็งแบบประตูเดียว เก็บได้ 2สัปดาห์
- เก็บในตู้เย็นช่องแช่แข็ง (แบบ 2 ประตู) เก็บได้ 3 เดือน
การอุ่น
- นมที่เก็บในตู้เย็นช่องธรรมดาให้นำมาวางไว้นอกตู้เย็นหรือวางในภาชนะแช่น้ำอุ่น
- ห้ามอุ่นโดยใช้ไมโครเวฟหรือต้ม
- นมแม่ที่เก็บไว้ในช่องแช่แข็งก่อนนำมาใช้ให้นำไว้ช่องธรรมดา 1 คืน เพื่อให้ละลาย
การเตรียมภาชนะในการเก็บน้ำนม
ใช้ภาชนะที่สะอาดต้มหรือนึ่งในน้ำเดือดนาน 10 นาที รองเก็บน้ำนมหรือภาชนะปากกว้าง ปิดฝาให้สนิท เขียนวันที่เวลาที่บีบน้ำนมติดเอาไว้
ช่วงโอกาสทองของคุณแม่
คุณแม่มือใหม่ทั้งหลายในช่วงลาคลอด 3 เดือน นอกจากคุณแม่จะได้ใกล้ชิดกับลูกแล้วอย่าลืมให้ลูกกินนมอย่างเต็มที่ด้วย เพื่อลูกจะได้ฉลาด แข็งแรงเป็นหนูน้อยสุขภาพดี
- การให้นมลูกครบส่วนคือแต่ละครั้งต้องนานพอที่จะได้รับน้ำนมส่วนหลังซึ่งมีไขมันมาก
- ในช่วงอายุ 6 เดือนแรก เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว
- ให้กินนมแม่คู่อาหารเสริมตามวัยลูกจนอายุ 1-2 ปี
- แม่ใส่ใจสุขภาพกินอาหารให้เพียงพอครบ 5 หมู่ ออกกำลังกายสม่ำเสมอและทำจิตใจให้แจ่มใส
ถึงแม้ว่าคุณแม่จะไปทำงานแล้วก็ควรให้ลูกกินนมแม่ต่อไปเรื่อยๆ จนกว่าเขาจะหยุดไปเอง แล้วคุณแม่จะพบว่าการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เป็นช่วงเวลาที่พิเศษ
เคล็ดลับการป้อนนมลูกด้วยถ้วยแก้ว
การป้อนนมลูกด้วยถ้วยแก้วจะช่วยให้ลูกได้รับนมแม่หรือนมผสมในช่วง 1-2 สัปดาห์แรก หลังเกิดโดยเฉพาะ 2-3 วันแรก ที่น้ำนมแม่ยังปริมาณน้อย โดยจะไม่ทำให้ลูกติดขวดนม คุณแม่หรือคนรอบข้างเช่นคุณย่า คุณยาย พี่เลี้ยงหรือคุณพ่อก็สามารถป้อนนมลูกด้วยวิธีนี้ได้
อุปกรณ์ในการป้อน
- ถ้วยแก้ว/ถ้วยป้อนนม
- ช้อนเล็กๆ สำหรับป้อน ป้อนจากปลายช้อนหรือจากแก้วเล็กๆดีกว่าใช้ขวดนม เพราะลูกอาจติดขวดนมและปฏิเสธการดูดนมแม่
ขอขอบคุณข้อมูลจาก โรงพยาบาลเปาโล