มะเร็งปากมดลูกส่วนใหญ่จะพบในผู้หญิงวัย 30-55 ปี มากกว่า 90% เกิดจากการติดเชื้อไวรัส HPV หรือ Human Papilloma virus ที่ติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ซึ่งปัจจุบันมีมากกว่า 100 สายพันธุ์ แต่ที่เป็นสาเหตุหลัก คือสายพันธุ์ 16 และ18 การติดเชื้อ HPV ต่อเนื่องเป็นเวลานาน จะส่งผลให้เซลล์บริเวณปากมดลูกพัฒนากลายเป็นเซลล์มะเร็งได้

ปัจุบันประเทศไทยสามารถตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้ 3 วิธีได้แก่

1. การตรวจทางเซลล์วิทยา หรือ PAP test เป็นการตรวจหาความผิดปกติของเซลล์บริเวณปากมดลูก
2. การตรวจหาเชื้อ HPV ซึ่งสามารถทำได้ทั้งกรณีการตรวจหาเชื้อ HPV เพียงอย่างเดียว (Primary HPV testing) หรือการตรวจเชื้อ HPV ร่วมกับการตรวจทางเซลล์วิทยาปากมดลูก (Co-testing)
3. การตรวจด้วยน้ำส้มสายชู (Visual inspection with acetic acid, VIA) ปัจจุบันไม่ค่อยเป็นที่นิยม เนื่องจากมีความแม่นยำต่ำ และต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญเฉพาะ